Συνέντευξη με την Μαρία Πλούγαρλη

Με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου “Η μικρή Ελένη μεγάλωσε” φιλοξενούμε συνέντευξη της συγγραφέως Μαρίας Πλούγαρλη.

  • κ. Πλούγαρλη, αρχικά θα ήθελα να σας συγχαρώ για το πρωτότυπο βιβλίο σας! Μέσα από το βιβλίο σας μαθαίνουμε την …συνέχεια κατά κάποιον τρόπο του γνωστού τραγουδιού της «μικρής Ελένης», με μία σύγχρονη ματιά σε επίκαιρα θέματα. Πώς εμπνευστήκατε το βιβλίο σας;

Καταρχήν θα ήθελα να σας ευχαριστήσω θερμά για την παρουσίαση του παραμυθιού και να εκφράσω την χαρά μου για τη δυνατότητα που μου δίνετε να μιλήσω για την μικρή Ελένη. Όλα ξεκίνησαν όταν κάποια στιγμή και ενώ άκουγα το γνωστό σε όλους μας τραγούδι η μικρή Ελένη κάθεται και κλαίει…μου βγήκε αυθόρμητα η απάντηση: Όχι δεν κλαίει πια…μεγάλωσε… και κάπως έτσι ξεκίνησε η συγγραφή της πρώτης ιστορίας και έπειτα ακολούθησαν οι άλλες δύο. Σε έμμετρο και όχι πεζό λόγο, επειδή ήθελα μέσα από λίγα να αποτυπωθούν πολλά και διαφορετικά μηνύματα τόσο για τους μικρούς όσο και για τους μεγάλους αναγνώστες. Η μικρή Ελένη θεωρώ ότι είναι πιο επίκαιρη από ποτέ. Στο μυαλό μου έπρεπε με κάποιον τρόπο να αποκτήσει φωνή, να απαντήσει στο μπούλινγκ, τις φοβίες και τις ανασφάλειες.

  • Το βιβλίο σας χωρίζεται σε τρεις μικρές ιστορίες με μία νοηματική αλληλουχία. Θα θέλατε να μας μιλήσετε λίγο παραπάνω για την αλληλουχία των ιστοριών και τον ξεχωριστό συμβολισμό της κάθε μίας;

Τρεις ιστορίες με διαφορετικό περιεχόμενο, αλλά με κοινό παρονομαστή την αυτογνωσία και την ενδυνάμωση. Η μικρή Ελένη μεγάλωσε και έμαθε να προχωρά μπροστά. Δε ρίχνει ευθύνες, αφήνει πίσω τα δάκρυα και τον “κύκλο” και ψάχνει μια παιδική χαρά, στον “μύλο” να ανέβει. Λέξεις απλές, μα με έντονο συμβολισμό για μένα. Ένας κύκλος κλείνει και ένας νέος ανοίγει… Στη συνέχεια πηγαίνει με περίσσιο θάρρος στο δάσος για να λύσει τον φόβο που χει για τον λύκο… Δεν φοβάται, έχει απορίες…Μέσα από τον διάλογο μαζί του θα καταλάβει ό,τι εμείς “χρωματίζουμε” τα συναισθήματα μας. Στο φως του ήλιου όλα είναι αλλιώς, δεν πρέπει να τρομάζουμε… Αφού λοιπόν άκουσε προσεχτικά τον λύκο, επιλέγει να αφήσει πίσω τον φόβο και συνεχίζει την διαδρομή της για να φτάσει στον κάμπο, στο ξέφωτο. Στην τρίτη ιστορία η επιλογή του ιππόκαμπου κάθε άλλο παρά τυχαία δεν είναι. Η μικρή Ελένη έχει πλέον τη δύναμη και την ενσυναίσθηση να αναγνωρίσει τον κίνδυνο που διατρέχει ο ιππόκαμπος, να απλώσει το χέρι και να τον βοηθήσει να επιστρέψει εκεί που θα είναι ασφαλής, στη θάλασσα. Πόσες φορές περιμένουμε ένα “μαγικό” χέρι βοηθείας; Στο πρώτο βιβλίο η μικρή Ελένη ολοκληρώνει έναν κύκλο. Σηκώνεται μονάχη και προχωρά μπροστά, αφήνει πίσω ότι την στενοχώρησε και ψάχνει μια παιδική χαρά, ψάχνει την χαρά και τελικά την βρίσκει, συνεχίζει μέσα στο δάσος για να βγει τελικά στο ξέφωτο!

  • Με την μικρή Ελένη και παραμύθια με τον κακό λύκο έχουν μεγαλώσει πολλές γενιές παιδιών. Θεωρείται πως έχουν θέση τέτοια μηνύματα στην σύγχρονη κοινωνία; Μέχρι πού θα λέγατε ότι φτάνει το «άλλοθι» της λαϊκής παράδοσης;

Η λαϊκή παράδοση δημιουργεί αστικούς μύθους, ιστορίες ,τραγούδια που μεταφέρουν συναισθήματα, καταστάσεις και αλήθειες. Η απόρριψη, η περιθωριοποίηση, η ανάγκη να υπάρχει πάντα ένας κακός ή μια δυσάρεστη κατάσταση που θα μας φοβίζει ή θα μας προκαλεί αρνητικά συναισθήματα, αποτελούν δυστυχώς μια πραγματικότητα. Οι λαϊκες παραδόσεις μας μεγαλώνουν, αλλά δεν μας καθορίζουν. Εμείς έχουμε την παλέτα, εμείς και τα χρώματα. Η χρήση της λέξης “φοβερός” και “τρομερός” έχει αλλάξει στις μέρες μας, γιατί να μην αλλαξει και ο φόβος μας για τον λύκο;

  • Έχοντας και τον ρόλο της εκπαιδευτικού, πώς πιστεύετε πως θα μπορούσαμε να συμβάλουμε στην ψυχική ενδυνάμωση των παιδιών;

Ως εκπαιδευτικός έχω διαπιστώσει, ότι τα παιδιά έχουν πολλές φορές το ψυχικό σθένος και τη δύναμη να μας διδάξουν πως να αντιμετωπίζουμε τον φόβο. Για τα παιδιά «στο φως του ήλιου όλα είναι αλλιώς!».  Ίσως εμείς οι μεγάλοι τελικά να τρομάζουμε. Νομίζω ότι μέσα από παραδείγματα και αφηγήσεις πραγματικών καταστάσεων θα μπορούσαμε να συμβάλλουμε επι της ουσίας στην ψυχική ενδυνάμωση των παιδιών. Τι εννοώ; «Λύκο στην πόλη έχεις δει να ψάχνει για να φάει;». Για παράδειγμα ο φόβος του παιδιού για τον λύκο, προκύπτει και ενδεχομένως μεγαλώνει από τον τρόπο, το ύφος, ακόμη και από τις επεξηγήσεις που μπορεί να δώσει ένας μεγάλος κατά την διάρκεια ή και μετά την ανάγνωση ενός παραμυθιού με πρωταγωνιστή τον κακό τον λύκο. Τα παιδιά αρχίζουν να αισθάνονται τον φόβο, όταν εμείς τους τον παρουσιάζουμε.  Αυτό που διαπίστωσα, λοιπόν, με την ιστορία του λύκου είναι ότι ο λύκος ουσιαστικά χρησιμοποιείται σε όλα τα παραμύθια για να μας παρουσιάσει το συναίσθημα του φόβου, το αντικείμενο όμως για κάθε παιδί είναι διαφορετικό. Κάποιο παιδί φοβάται το σκοτάδι, άλλο τις κατσαρίδες και άλλο τις αράχνες. Ο λύκος στο δικό μου παραμύθι αναφέρει ότι τον διάλεξαν…τον χρωμάτισαν…Πόσες φορές διαλέγουμε πράγματα και πρόσωπα ερήμην τους; Πόσες φορές επιλέγουμε ή απορρίπτουμε κάτι λόγω χρώματος;

  • Έχοντας ενεργό ρόλο και στην εικονογράφηση του βιβλίου, από κοινού με την κα Κοκονά, θα θέλατε να μας πείτε κάτι παραπάνω για την ξεχωριστή εικονογράφηση του βιβλίου σας;

Η μικρή Ελένη απέκτησε πλέον πρόσωπο, ένα πρόσωπο, που ο καθένας μπορεί να ζωγραφίσει και να συνδεθεί. Όταν ζωγράφισα την μικρή Ελένη και την έδειξα στην Ευρωπία (Πόπη) η απάντηση της ήταν: Ξεκινάμε, άστο πάνω μου! Θέλαμε να δώσουμε κάτι διαφορετικό και το πετύχαμε νομίζω. Τα παιδιά ενθουσιάζονται με τις φιγούρες και τα χρώματα. Η εικόνα της Ελένης είναι απλή, μα όχι απλοϊκή. Εδώ θα μου επιτρέψετε έναν έμμετρο σχολιασμό της φιγούρας. Θα παρατηρήσετε ότι η ηρωίδα δεν έχει χρώμα στα μαλλιά, μα ούτε και στην φορεσιά… έχει τα μάτια της απλά και στόμα μια καρδιά, που έχει να μας πει πολλά…

  • Κλείνοντας, υπάρχει κάτι άλλο που θα θέλατε να προσθέσετε;

Κλείνοντας θα ήθελα να ευχαριστήσω τις εκδόσεις Θερμαϊκός και την αλυσίδα πολιτισμού Ιανός για την εμπιστοσύνη και την συνεργασία. Ελπίζω να έχω καταφέρει να περάσω στους αναγνώστες έστω και λίγη από την ανεμελιά και την ανακούφιση που ένιωθα όταν το έγραφα.

Αυτό το παραμύθι

Τον φόβο θέλει να ξορκίσει

Με λόγια απλά και παραδείγματα πολλά

Την σκέψη μας να αφυπνίσει

Το παρελθόν να μας ξανασυστήσει.

Σας ευχαριστώ πολύ!

*Το βιβλίο της Μαρίας Π. Πλούργαρλη με τίτλο: “Η μικρή Ελένη μεγάλωσε” κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Θερμαϊκός.

Comments are closed.